Η Μίριαμ Μαργκόλις, μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φυσιογνωμίες της βρετανικής υποκριτικής, μίλησε πρόσφατα στο Weekend Magazine για τη μάχη που δίνει με πολλαπλά προβλήματα υγείας.
Η 84χρονη ηθοποιός, γνωστή για τον ρόλο της ως καθηγήτρια Σπράουτ στις ταινίες του Χάρι Πότερ, αποκάλυψε πως θα επέλεγε την υποβοηθούμενη αυτοκτονία αν έχανε την ικανότητά της να ζει ανεξάρτητα.
«Δεν θέλω να περνάω μία περίοδο αργής εξασθένησης με πόνο και ντροπή», εξήγησε η ίδια. «Αν ένα εγκεφαλικό σήμαινε πως δεν θα μπορούσα να μιλήσω, ή αν είχα μεικτή ακράτεια, ή αν έχανα εντελώς το μυαλό μου, θα ζητούσα να με αποτελειώσουν. Θέλω να είμαι αυτό που είμαι, δεν θέλω να είμαι λιγότερο από αυτό που μπορώ να είμαι».
Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία δεν είναι νόμιμη στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου κατοικεί η Μαργκόλις. Ωστόσο, τον Ιούνιο, το βρετανικό κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ ενός νομοσχεδίου για τη νομιμοποίησή της για τους ανθρώπους με ανίατες ασθένειες.
Το νομοσχέδιο Terminally Ill Adults (End of Life) δίνει στους ασθενείς άνω των 18 ετών στην Αγγλία και την Ουαλία, που έχουν έξι μήνες ή λιγότερους ζωής, το δικαίωμα να τερματίσουν τη ζωή τους με ιατρική βοήθεια.
Η ιατρική βοήθεια για τον θάνατο (MAID) διαφέρει από την ευθανασία, επειδή οι ίδιοι οι ασθενείς χορηγούν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα για να τερματίσουν τη ζωή τους, και όχι ένας γιατρός.
Οι ασθενείς, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις, πρέπει πρώτα να λάβουν έγκριση από γιατρούς και μία επιτροπή, στην οποία συμπεριλαμβάνεται ένας κοινωνικός λειτουργός, ένας ανώτερος νομικός και ένας ψυχίατρος. Το νομοσχέδιο βρίσκεται επί του παρόντος υπό εξέταση από την Άνω Βουλή της Βρετανίας, τη Βουλή των Λόρδων.
Η Μαργκόλις έχει μιλήσει πολλές φορές για τα προβλήματα υγείας της, συμπεριλαμβανομένης της σπονδυλικής στένωσης και της οστεοπόρωσης. Πέρυσι, η ηθοποιός δήλωσε πως έχει μειωμένη κινητικότητα λόγω αυτών των παθήσεων.
«Γιατί πρέπει να παρατείνεις τον πόνο;»
Η Μαργκόλις έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ της αλλαγής της νομοθεσίας για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία, υποστηρίζοντας ότι η οικογένεια και οι φίλοι πρέπει να μπορούν να βοηθούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα να πεθάνουν με αξιοπρέπεια χωρίς να κατηγορούνται για φόνο εδώ και χρόνια.
Σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Daily Mail το 2019, η Βρετανο-Αυστραλή ηθοποιός του Πότερ, του Babe και πιο πρόσφατα της σειράς Call the Midwife, μίλησε με αφορμή τη σειρά της στο BBC Two με τίτλο Miriam’s Dead Good Adventure όπου εξερευνά τις στάσεις απέναντι στη γήρανση και τον θάνατο.
Η Μαργκόλις αποκάλυψε πως η προσωπική της εμπειρία, και συγκεκριμένα ο θάνατος μιας στενής της φίλης, της Σόνια Φρέιζερ, την έκανε να σκεφτεί σοβαρά το ζήτημα της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας.
«Η φίλη μου υπέφερε από καρκίνο στο πάγκρεας. Ήταν 76 ετών και ζούσε μέσα στον πόνο και την απόλυτη δυστυχία. Ένιωσα απίστευτη λύπη και σκέφτηκα, γιατί πρέπει να το περνάμε αυτό; Γιατί ο πόνος παρατείνεται; Γιατί δεν υπάρχει νομοθεσία που να επιτρέπει τη χαλάρωση του θανάσιμου δεσμού;» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η ίδια, αν και δηλώνει ότι δεν θα χρησιμοποιούσε η ίδια το αμφιλεγόμενο Sarko pod, μια ειδική κάψουλα για ανώδυνο θάνατο με τη χρήση υγρού αζώτου, εκτιμά τον σκοπό που εξυπηρετεί. Παρόλα αυτά, παραδέχεται ότι «χρειάζεται περισσότερη επίβλεψη» και ότι δεν πρέπει να γίνεται «πολύ εύκολη» η διαδικασία, καθώς είναι ένα μη αναστρέψιμο βήμα.
Η ηθοποιός επανέλαβε την άποψή της ότι ο θάνατος πρέπει να αποτελεί θέμα συζήτησης και όχι ταμπού. «Θα προτιμούσα να είμαι ζωντανή παρά νεκρή. Ο θάνατος είναι αυτό που ανησυχεί τους ανθρώπους, και το καταλαβαίνω. Αν όμως κάποιος είναι ανήμπορος και σε απελπιστική κατάσταση λόγω ανίατης ασθένειας, τότε είναι κατανοητό να επιλέξει να φύγει».
Αναφερόμενη στον θάνατο των γονιών της, είπε ότι αν η μητέρα της είχε ζητήσει να τη βοηθήσει να πεθάνει, θα το είχε κάνει. Ο θάνατος της μητέρας της, η οποία υπέστη εγκεφαλικό και έχασε τις νοητικές της ικανότητες, ήταν για την ίδια «η χειρότερη περίοδος της ζωής μου».
Αιωνιότητα και οργασμοί
Στη σειρά της, η Μάργκολις ταξίδεψε στην Αμερική για να συναντήσει ανθρώπους που πιστεύουν στην «απεριόριστη διάρκεια ζωής», θεωρώντας ότι ο θάνατος δεν υπάρχει. Επισκέφθηκε το Φεστιβάλ Revolution Against Ageing and Death στην Καλιφόρνια, αλλά και μια κοινότητα στο Σαν Ντιέγκο που ζει κατά μέσο όρο δέκα χρόνια περισσότερο από τον υπόλοιπο πληθυσμό, χάρη στην υγιεινή διατροφή και τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
«Οι Βρετανοί δεν σκέφτονται έτσι», είπε γελώντας. «Θεωρώ ότι η ιδέα της αθανασίας είναι λίγο τρελή. Οι άνθρωποι που συνάντησα δεν ήταν τρελοί, αλλά ένιωθαν ενθουσιασμό για την προοπτική να ζήσουν για πολύ καιρό».
Επίσης, η Μάργκολις μοιράστηκε μια «ντροπιαστική» εμπειρία της από την επίσκεψή της σε ένα μάθημα στην Αμερική, όπου οι συμμετέχοντες πιστεύουν ότι «ένας οργασμός την ημέρα» παρατείνει τη ζωή.
«Δεν έχω νιώσει ποτέ τόσο έντονη αμηχανία για κάτι. Δεν είχα ιδέα τι θα συνέβαινε… Ήμουν καθισμένη στην καρέκλα μου, ενώ όλοι οι άλλοι ήταν κάτω στο πάτωμα και αναστενάζανε», περιέγραψε, προσθέτοντας ότι τελικά τους είπε πως απλά δεν μπορούσε να έχει οργασμό κάτω από αυτές τις συνθήκες.
«Είμαι πολύ σφιγμένη για κάτι τέτοιο. Δεν με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα οι οργασμοί τώρα. Ξέρω ότι υποτίθεται πως πρέπει να συνεχίζεις το σεξ μέχρι να πεθάνεις, αλλά είμαι απλά πολύ απασχολημένη πια για κάτι τέτοιο».
Η Μαργκόλις στο φέρετρο
Στην εκπομπή της, η Μαργκόλις επισκέφθηκε το Coffin Club στην πόλη του Χάστινγκς, έναν φιλανθρωπικό οργανισμό που επικεντρώνεται στην εκπαίδευση γύρω από τις επιλογές για τις κηδείες, με στόχο να βοηθήσει τους ανθρώπους να προγραμματίσουν τις δικές τους τελετές.
Η ηθοποιός ενθουσιάστηκε τόσο πολύ με την εμπειρία που, όχι μόνο επέστρεψε δύο φορές, αλλά έγινε και επίτιμη πρόεδρος του οργανισμού. Η Μάργκολις, μαζί με τις ιδρύτριες του Coffin Club, τις Κέιτ Τιμ και Κέιτ Ντάιερ, σχεδίασαν τη δική της κηδεία και διακόσμησαν το φέρετρό της.
Η Μάργκολις επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Coffin Club κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του ντοκιμαντέρ της, Miriam’s Dead Good Adventure.
«Ήρθε για το τρίτο μας σεμινάριο», λέει η Κέιτ Τιμ. «Υποτίθεται ότι θα έμενε μόνο μία φορά, αλλά της άρεσε τόσο πολύ που επέστρεψε άλλες δύο. Τη βοηθήσαμε να διακοσμήσει το φέρετρό της, το οποίο είναι πολύ λιτό, λευκό, με ένα υπέροχο μπλε Αστέρι του Δαβίδ».
View this post on Instagram
Η Κέιτ Ντάιερ προσθέτει ότι ήταν «πραγματικό προνόμιο» που τη βοήθησαν να σχεδιάσει την «τέλεια τελετή αποχαιρετισμού». Οι ιδρύτριες του Coffin Club δηλώνουν ενθουσιασμένες από την αναγνωρισιμότητα που έφερε η εκπομπή, με την Κέιτ Ντάιερ να λέει: «Δουλέψαμε πολύ σκληρά για να κάνουμε το Coffin Club του Χάστινγκς πραγματικότητα και τώρα δεν μπορούμε να πιστέψουμε το ενδιαφέρον που έχουμε προσελκύσει».
Το Coffin Club ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2017 στο Χάστινγκς από τις δύο Κέιτ, με στόχο να εκπαιδεύσει τους ανθρώπους γύρω από τις επιλογές για τις κηδείες, αποτρέποντας τους να πέσουν στην παγίδα ενός τυποποιημένου πακέτου «Α, Β ή Γ» σε μια στιγμή συναισθηματικής εξάντλησης.
Όπως εξηγεί η Κέιτ Ντάιερ, «το Coffin Club έχει σκοπό να βοηθήσει τους ανθρώπους να πάρουν αυτές τις αποφάσεις από πριν, ώστε να έχουν αυτό που θέλουν, και η οικογένειά τους να ξέρει τι επιθυμούν».
Οι δύο γυναίκες, οι οποίες έχουν ήδη ιδρύσει τον οργανισμό Coffin Club UK, ονειρεύονται το μέλλον. «Θα θέλαμε να υπάρχει ένα Coffin Club σε κάθε πόλη του Ηνωμένου Βασιλείου», λέει η Κέιτ Τιμ, «καθώς στόχος μας είναι να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου ο θάνατος δεν θα είναι πλέον ταμπού και οι άνθρωποι θα γνωρίζουν όλες τις διαθέσιμες επιλογές. Θέλουμε να σηκώσουμε το πέπλο από τη βιομηχανία κηδειών και να δώσουμε ξανά τη δύναμη στους ανθρώπους».
«Ήμουν ανόητη»
«Δεν μπορώ να περπατήσω πολύ καλά και είμαι δηλωμένη ως ανάπηρη», δήλωσε τον Ιούλιο του 2024 στο περιοδικό Closer Magazine. «Χρησιμοποιώ όλα τα είδη υποστήριξης. Έχω δύο μπαστούνια και έναν περιπατητήρα και είναι τόσο κουραστικά, αλλά μόλις πήρα ένα σκούτερ κινητικότητας, που είναι πολύ διασκεδαστικό».
Η Μαργκόλις έχει αναφερθεί στο παρελθόν στον τρόπο ζωής της, συμπεριλαμβανομένων της διατροφής και της άσκησης, και πώς αυτά επηρέασαν την υγεία της. Παραδέχτηκε ότι συνέβαλαν στην επιδείνωση της σπονδυλικής της πάθησης.
«Περιόρισα τη ζωή μου λόγω της λαχτάρας μου για φοντάν, ψιλοκομμένο συκώτι, τσίζκεϊκ», είπε στη βρετανική Vogue. «Όλες αυτές οι ανοησίες. Δεν έπρεπε να είμαι τόσο λαίμαργη. Έπρεπε να είμαι πιο δυνατή».
«Απογοήτευσα το σώμα μου. Δεν το πρόσεξα. Τώρα πρέπει να περπατώ με περιπατητήρα. Μακάρι να είχα κάνει γυμναστική. Είναι η πιο αποτρόπαια σπατάλη χρόνου, αλλά σε κρατά σε φόρμα. Λοιπόν, ήμουν ανόητη» είπε στο Weekend Magazine.
«Ποτέ δεν ντράπηκα που είμαι ομοφυλόφιλη»
Η Μαργκόλις, με τη φωτογράφιση της στη βρετανική Vogue δύο χρόνια πριν απασχόλησε τα media με την εξομολογητική τόλμη της.
Η βραβευμένη με BAFTA ηθοποιός για την ερμηνεία της στην ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε Η εποχή της αθωότητας (1993) που έγινε γνωστή διεθνώς με τον ρόλο της ως καθηγήτρια Ρομόνα Σπράουτ στη σειρά ταινιών Χάρι Πότερ (2002-2011) ανακηρύχθηκε Αξιωματικός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (OBE) στο πλαίσιο της Πρωτοχρονιάτικης Τιμής του 2002 για τις υπηρεσίες της στο δράμα.
Η Μαργκόλις, για το εξώφυλλο του τεύχους Pride της βρετανικής Vogue, πόζαρε για διάφορες λήψεις, μεταξύ των οποίων και μια που καθόταν σε ένα τραπέζι φορώντας μόνο ένα μαργαριταρένιο κολιέ και μαργαριταρένια σκουλαρίκια, ενώ κομμάτια από κέικ στο τραπέζι κάλυπταν το στήθος της.
«Μισώ τα μεγάλα βυζιά [και έχω] μια κοιλιά που πέφτει, λίγο στραβά πόδια. Δεν είμαι ενθουσιασμένη με αυτό. Αλλά απλά κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς. Πρέπει να το κάνεις. Κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς», δήλωσε.
View this post on Instagram
Η ηθοποιός – που αποκάλυψε ότι είναι λεσβία το 1966 – ήταν μία από τις τρεις πρωταγωνίστριες του εξώφυλλου του τεύχους Pride της βρετανικής Vogue μαζί με τις τραγουδίστριες Τζανέλ Μονέ και Ρίνα Σαγουαγιάμα.
«Ποτέ δεν ντράπηκα που είμαι γκέι ή οτιδήποτε άλλο», ανέφερε η ηθοποιός κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. «Ήξερα ότι δεν ήταν εγκληματικό επειδή ήμουν εγώ. Δεν θα μπορούσα να είμαι εγκληματίας».
Η Μαργκόλις παραδέχτηκε ότι δυσκολεύτηκε με την αντίδραση των γονιών της, καθώς εκείνη την εποχή το να είσαι λεσβία αποτελούσε κοινωνικό ταμπού: «Τους πλήγωσε και δεν θέλω να πληγώνω τους ανθρώπους».
Η Βρετανίδα ηθοποιός γνώρισε τη σύντροφό της, Χέδερ, στα γυρίσματα ενός ραδιοφωνικού δράματος του BBC και είναι μαζί εδώ και 54 χρόνια, με τη Μαργκόλις να ζει στο Λονδίνο και τη σύντροφό της στο Άμστερνταμ.
«Καταφέραμε να ζήσουμε τις ζωές μας χωρίς να τις μειώσουμε», ανέφερε. «Δεν ήθελα να χρειαστεί να εγκαταλείψει τίποτα. Και εγώ δεν ήθελα να εγκαταλείψω τίποτα. Ήθελα και την πίτα μου και τον σκύλο χορτάτο. Και μέχρι στιγμής, έχει πετύχει».
