Τη στιγμή που εκατομμύρια Αμερικανοί κάθονται στο τραπέζι για το παραδοσιακό γεύμα της Ημέρας των Ευχαριστιών, η Αντζελίνα Τζολί και άλλοι διάσημοι αντιστέκονται στον εορτασμό απορρίπτοντας τον για την ανηθικότητα και το εγκληματικό του υπόβαθρο.
Πέρα από την «αιματοβαμμένη» ιστορία του αποικισμού, άλλοι μποϊκοτάρουν το έθιμο και για κτηνωδία της βιομηχανικής εκτροφής και σφαγής των ζώων.
Η Ημέρα των Ευχαριστιών (Thanksgiving) αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της αμερικανικής ταυτότητας, μια στιγμή όπου η οικογενειακή ευγνωμοσύνη μεταφράζεται σε ένα πλούσιο τραπέζι. Ωστόσο, για κάποιους επιδραστικούς διάσημους αυτή η γιορτή δεν είναι παρά ένα ταμπού.
Οι σταρ αυτοί επιλέγουν συνειδητά να διαχωρίσουν τη θέση τους, επικαλούμενοι λόγους βαθιά ηθικούς, οι οποίοι κινούνται σε δύο άξονες: την ιστορική αλήθεια και τα δικαιώματα των ζώων.
Για πολλούς από αυτούς τους καλλιτέχνες, ο εορτασμός του Thanksgiving είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με μια διαστρεβλωμένη εκδοχή της ιστορίας, η οποία εξωραΐζει την άφιξη των Ευρωπαίων αποίκων και συγκαλύπτει τη βίαιη δράση εις βάρος των ιθαγενών πληθυσμών.
Η Αντζελίνα Τζολί, μια από τις πιο πολιτικοποιημένες ηθοποιούς, φέρεται να έχει αποστασιοποιηθεί πλήρως από τη γιορτή.
Πηγές κοντά της έχουν δηλώσει ότι η Τζολί «σιχαίνεται αυτή τη γιορτή» και αρνείται να διδάξει στα παιδιά της μια ιστορία που περιλαμβάνει τη «δολοφονία» και την «κυριαρχία του ενός πολιτισμού πάνω στον άλλον». Για εκείνη, η ημέρα πρέπει να είναι ένας αναστοχασμός, όχι ένας πανηγυρισμός.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η θρυλική τραγουδίστρια Σερ, η οποία δήλωσε κατηγορηματικά ότι δεν γιορτάζει «την αρχή ενός ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ», υποστηρίζοντας ότι η γιορτή «δοξάζει την κατάκτηση αντί της ευγνωμοσύνης».
Ακόμη πιο έντονη ήταν η αντίδραση της Σάιλιν Γούντλεϊ, η οποία, μετά τη σύλληψή της στις διαμαρτυρίες του Standing Rock, χαρακτήρισε το Thanksgiving ως μια μέρα που «ιδρύθηκε πάνω σε μια σφαγή», υπογραμμίζοντας ότι στα σχολεία διδάσκονται «ψευδείς αφηγήσεις» για τους Ινδιάνους.
Και οι τρεις αυτές επιδραστικές γυναίκες επιλέγουν να βάλουν την ιστορική συνείδηση και την αλήθεια πάνω από την παράδοση και να επιτεθούν σε μια συγκάλυψη που επιμένει να αποσιωπείται.
Σφαγιασμένο τραπέζι
Ο δεύτερος, εξίσου ισχυρός, λόγος άρνησης και μποϊκοτάζ σχετίζεται με την κτηνωδία και τη βιομηχανική εκτροφή. Για τους βίγκαν ακτιβιστές του Χόλιγουντ, το να στρώνεις το τραπέζι με μια ψητή γαλοπούλα ακυρώνει κάθε έννοια ευγνωμοσύνης.
Η Αλίσια Σιλβερστόουν είναι η πιο σφοδρή επικριτής αυτής της πλευράς. Έχοντας μετατρέψει το Thanksgiving σε Save Τhe Turkey Day, η ηθοποιός δηλώνει ότι «το να έχεις ένα μεγάλο, νεκρό ζώο στο κέντρο του τραπεζιού ακυρώνει κάθε αίσθημα αγάπης και ευγνωμοσύνης». Με σκληρά λόγια, η σταρ του Clueless τονίζει ότι μόνο στις ΗΠΑ «660.000 ζώα σκοτώνονται κάθε μια ώρα, ενώ περίπου 46 εκατομμύρια γαλοπούλες θανατώνονται μόνο για τη γιορτή αυτή».
Η Μπίλι Άιλις, ως αφοσιωμένη βίγκαν, συμμερίζεται αυτή τη στάση, καλώντας τους φανς της να αναλογιστούν τη φύση των πλασμάτων αυτών, τα οποία χαρακτηρίζει ως «μερικά από τα πιο ευγενικά πλάσματα στον κόσμο».
Μάλιστα, μαζί με τον Χοακίν Φίνιξ, υπέγραψε αναφορά για τη διάσωση των γαλοπούλων που «απονεμήθηκε χάρη» από τον Πρόεδρο Μπάιντεν.
Ακόμη και η κωμική προσέγγιση της Σάρα Σίλβερμαν στοχεύει στην κτηνωδία, καθώς σατιρίζει ότι «η γαλοπούλα που σκοτώνουμε είναι σύμβολο των Ινδιάνων που σκοτώσαμε», συνδέοντας έτσι τους δύο άξονες άρνησης.
Άλλες διασημότητες, όπως η Πάμελα Άντερσον, έχουν αντικαταστήσει το παραδοσιακό γεύμα με ένα τελετουργικό όπου επισκέπτονται καταφύγια ζώων, χαϊδεύοντας ζωντανές γαλοπούλες και ταΐζοντάς τες κολοκυθόπιτα.
Αποικιοκρατικό ξέπλυμα
Η Ημέρα των Ευχαριστιών (Thanksgiving) αποτελεί την ιερότερη, ίσως, παράδοση της Αμερικής, αλλά ταυτόχρονα και το μεγαλύτερο πεδίο ηθικής αντιπαράθεσης καθώς πίσω από την εικόνα του οικογενειακού τραπεζιού και της ψητής γαλοπούλας κρύβεται μια ιστορική αλήθεια που οι ιθαγενείς Αμερικανοί και πολλοί ακαδημαϊκοί αρνούνται να αφήσουν να ξεχαστεί.
H γιορτή αυτή θεωρείται από πολλούς ως η θριαμβευτική αφήγηση της αποικιοκρατίας, η οποία συγκαλύπτει τη γενοκτονία που επέφερε ο ερχομός των αποίκων.
Η αμφισβήτηση του Thanksgiving δεν είναι μια σύγχρονη ιδιοτροπία μιας woke μόδας. Είναι μια κραυγή που βασίζεται σε ακαδημαϊκά τεκμηριωμένες πηγές και μαρτυρίες ακτιβιστών που αγωνίζονται για την αναγνώριση του «ματωμένου» θεμελίου των ΗΠΑ.
Σε ετήσια βάση, η Ημέρα των Ευχαριστιών ξεπερνά τη διάσταση της απλής οικογενειακής γιορτής και αναδεικνύεται σε πεδίο μάχης για την ίδια την ηθική νομιμότητα της ίδρυσης των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η επίσημη αφήγηση εστιάζει στο 1621, όταν οι Άγγλοι Προσκυνητές στον Πλύμουθ μοιράστηκαν ένα γεύμα με τους ιθαγενείς της φυλής Γουαμπανόαγκ (Wampanoag).
Ωστόσο, για τους ιστορικούς, αυτή η εικόνα είναι μια επικίνδυνη, κρατική μυθοπλασία που αποσιωπά τις πράξεις βίας, αρπαγής γης και γενοκτονίας που ακολούθησαν.
«Συστηματική, βιολογική εξόντωση»
Ο Ντέιβιντ Στ. Άνταμς, ιστορικός και συγγραφέας του Education for Extinction: American Indians and the Boarding School Experience, 1875-1928, τονίζει ότι η άφιξη των Ευρωπαίων δεν ήταν μια συνάντηση, αλλά η αρχή μιας συστηματικής βιολογικής και στρατιωτικής εξόντωσης των αυτόχθονων πληθυσμών.
Οι ασθένειες που μετέφεραν οι άποικοι, όπως η ευλογιά και η ιλαρά, αποδεκάτισαν τους αυτόχθονες κατοίκους, σκοτώνοντας έως και το 90% ορισμένων φυλών.
Η Δρ. Σούζαν Μίλφις-Γουάσμπερν, καθηγήτρια Αμερικανικών Σπουδών, επιβεβαιώνει αυτή την άποψη, δηλώνοντας με έμφαση: «Το Thanksgiving δεν είναι μια αθώα οικογενειακή γιορτή. Είναι μια πράξη κρατικής αμνησίας που επιβάλλει μια ψευδή ιστορική αφήγηση.»
Αυτή η «αμνησία» αποσιωπά γεγονότα όπως η Σφαγή του Πέκοτ (Pequot massacre) το 1637, μόλις 16 χρόνια μετά το περίφημο γεύμα, κατά την οποία εκατοντάδες Ιθαγενείς της φυλής Πέκοτ κάηκαν ζωντανοί από τις δυνάμεις των αποίκων.
Η πράξη αυτή θεωρείται από πολλούς ως το πραγματικό θεμέλιο του εορτασμού, καθώς οι άποικοι γιόρτασαν τη νίκη τους επί των Ιθαγενών με μια δημόσια Ημέρα Ευχαριστιών.
Ουρλιαχτό πένθους
Η πιο ισχυρή και συγκλονιστική κριτική προέρχεται από τους ίδιους τους απογόνους των Ιθαγενών.
Από το 1970, οι Ιθαγενείς ακτιβιστές συγκεντρώνονται κάθε τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου στο Πλύμουθ της Μασαχουσέτης για να τιμήσουν την ημέρα ως Εθνική Ημέρα Πένθους (National Day of Mourning).
Η κίνηση αυτή γεννήθηκε από την πράξη λογοκρισίας κατά του Φρανκ «Γουάμπανο» Τζέιμς, αείμνηστου ακτιβιστή των Γουαμπανόαγκ, ο οποίος είχε σκοπό να τονίσει σε δημόσια ομιλία το πώς η βοήθεια που προσέφεραν οι Ιθαγενείς γύρισε σε βάρος τους.
Ο Φρανκ Τζέιμς, ιδρυτής της Ημέρας Πένθους, αναφέρθηκε στην Ημέρα των Ευχαριστιών με συγκλονιστικά λόγια. «Εμείς δεν καθόμαστε για να ευχαριστήσουμε. Καθόμαστε για να πενθήσουμε. Για τους ανθρώπους μας, η τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου δεν είναι η Ημέρα των Ευχαριστιών, αλλά η Εθνική Ημέρα Πένθους. Πενθούμε για τη γη που κλάπηκε, για τους προγόνους μας που σφαγιάστηκαν».
Στη δήλωση του ο ακτιβιστής συνοψίζει το έγκλημα της αποικιοκρατίας. Η εισαγωγή ευρωπαϊκών ασθενειών μετέτρεψε τον ερχομό των Ευρωπαίων σε βιολογική καταστροφή, ενώ ακολούθησε η συστηματική προσπάθεια εξαφάνισης της κουλτούρας και της γλώσσας τους (πολιτική των ινδιάνικων σχολείων κ.λπ.).
View this post on Instagram
Ματωμένα θεμέλια
Η αντιπαράθεση για το Thanksgiving είναι τελικά μια συζήτηση για τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίστηκε η Αμερική. Οι κριτικοί υποστηρίζουν ότι η «ελευθερία» και η «δημοκρατία» των ΗΠΑ δεν ήταν ποτέ καθολικές, αλλά οικοδομήθηκαν πάνω στην εκμετάλλευση και τη βία.
Ο δημοσιογράφος Μαρκ Τραχάν, αναλυτής θεμάτων Ιθαγενών Αμερικανών, συμπυκνώνει τη δημοσιογραφική και ηθική ευθύνη: «Το Thanksgiving λειτουργεί ως το πιο αποτελεσματικό εργαλείο λήθης στην αμερικανική ιστορία. Είναι η στιγμή που το έθνος επιλέγει να νομιμοποιήσει την ύπαρξή του μέσα από έναν εξιδανικευμένο μύθο… Η δημοσιογραφική και ηθική μας υποχρέωση είναι να υπενθυμίζουμε στον κόσμο ότι το αμερικανικό όνειρο έχει ένα ματωμένο θεμέλιο και ότι οφείλουμε μια συγγνώμη – όχι μια γιορτή – στους Ιθαγενείς.»
Η γιορτή, εδραιωμένη ως εθνική παράδοση από τον Πρόεδρο Αβραάμ Λίνκολν κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου για λόγους εθνικής ενότητας, χρησιμοποίησε έναν ιστορικό εξωραϊσμό για να καλύψει τις φρικαλεότητες.
Σήμερα, η συζήτηση δεν αφορά αν η γαλοπούλα είναι νόστιμη, αλλά αν το έθνος είναι έτοιμο να αντικαταστήσει τον μύθο με την αλήθεια, αναγνωρίζοντας ότι το κόστος του «αμερικανικού ονείρου» πληρώθηκε με το αίμα των ιθαγενών.
Η Ημέρα των Ευχαριστιών, καταλήγουν οι επικριτές, πρέπει να μετατραπεί σε μια ημέρα βαθιάς αναγνώρισης και μετάνοιας.
O σπουδαίος σκηνοθέτης και ντοκιμαντερίστας Ραούλ Πεκ προσπάθησε να ξορκίσει πολλούς μύθους γύρω από τη γέννηση ενός έθνους, αυτό των ΗΠΑ, στο εξαιρετικό, και δυστυχώς δυσεύρετο ντοκιμαντέρ του, Exterminate All the Brutes, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Σουηδού συγγραφέα Σβεν Λίντκβιστ.
Αυτή η ιστορική και φιλοσοφική διερεύνηση των ριζών της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, του ρατσισμού και της γενοκτονίας, εκδόθηκε αρχικά στα σουηδικά με τον τίτλο Utrota varenda jävel το 1992 και σε αγγλική μετάφραση το 1996.
Το βιβλίο πήρε τον τίτλο του από την περίφημη φράση που χρησιμοποίησε ο χαρακτήρας Κουρτς στο μυθιστόρημα του Τζόζεφ Κόνραντ Καρδιά του Σκότους του 1899.
